Om zakelijke vluchten met mijn mini-drone te mogen doen, ben ik in het derde kwartaal van dit jaar begonnen met het verkrijgen van het ROC-Light incl. alles wat daar voor nodig is. Mijn minidrone is ondertussen bij IL&T geregistreerd (ik heb dus een PH-nr, Bewijs van Inschrijving en een Noise Statement) en ik heb de theorie-examen minidrone (bij KEI) behaald.
Voordat ik het ROC-Light vergunning kan aanvragen zou ik eerst nog een ontheffing moeten aanvragen voor het Speciaal Bewijs van Luchtvaardigheid (S-BVL) en zou ik een zakelijke WA verzekering moeten afsluiten die ook dekking biedt i.g.v. kaping. De kosten die ik nu nog zou moeten maken om alles voor elkaar te krijgen bedragen nog grofweg achthonderd euro (bovenop de driehonderd euro die ik nu al betaald heb) voor dit jaar en 400 euro voor ieder volgend jaar. Daarnaast moet ik er dan ook nog flink wat tijd in stoppen. Ik weet nu ondertussen veel meer van wat er wel/niet kan en mag, dan toen ik aan het ROC-Light traject begon.
Alvorens weer een paar honderd euro extra te investeren vondt ik tijd om eerst de balans weer eens op te maken tussen de verwachte kosten en baten van de ROC-Light. Bij deze mijn afwegingen...
Met een ROC-Light vergunning mogen zakelijke vluchten voor derden uitgevoerd worden, maar dan wel met een aantal additionele beperkingen ten opzichte van de regeling modelvliegen waar ik me nu als hobbypiloot aan te houden heb. Voor deze additionele beperkingen kan geen ontheffing verkregen worden bij een ROC-Light vergunning (bij een Full-ROC kan dit wel).
Bij een ROC-Light vlucht mag de drone niet hoger dan 50 meter boven grond/water vliegen en mag deze niet verder dan 100 meter van de piloot verwijderd zijn. De piloot moet de drone tijdens de hele vlucht in zicht houden (VLOS). De drone moet tenminste 50 meter afstand houden van o.a. gebieden met aangesloten bebouwing, mensen, kunstobjecten, havengebieden, industrieterreinen, wegen, vaarwegen, voertuigen en vaartuigen. ROC-Light vliegers mogen (net als hobbypiloten) niet in Controlled Airspace (CTR) en binnen een straal van 3 km rondom een helipad met hun drone vliegen. Er mag alleen tijdens daglicht (van een kwartier voor zonsopgang tot een kwartier na zonsondergang) met een drone gevlogen worden.
Een hobbypiloot mag (nu nog) 120 meter hoog en mag net zo ver als hij wil zolang hij de drone (zonder hulpmiddelen) in zicht houdt. In praktijk kan je een gemiddelde drone op 350-500 meter (afhankelijk van de weersomstandigheden) goed in zicht houden. Waar een ROC-Light vlieger horizontaal tenminste 50 meter afstand moet houden, mag een hobbypiloot er vaak alleen niet boven vliegen.
Er zijn nog een flink aantal grijze gebieden waar de wet en regelgeving (voor zowel zakelijke als recreatieve drone vluchten) gewoon nog niet eenduidig in is. Voorbeeld: wat wordt bedoeld met "boven gebieden met aaneengesloten bebouwing”? Hoe groot zijn die gebieden gedefinieerd? In welke regeling voor modelvliegers, of daar bovenliggende wet, staan deze minimale veiligheidsmarges dan? De overheid blijkt per ministerie eigen definities te hanteren en het leuke van drones is dat deze binnen de aandachtsgebieden (en dus de definities) van meerdere ministeries valt waaronder IM, AZ, EZ, DEF, VJ, FIN. Zo is een “kunstwerk” bijvoorbeeld bij ieder ministerie anders gedefinieerd. In deze gevallen kan je vaak alleen via een proef proces uitvinden wat de wetgever nu echt bedoelde.
De kans is groot dat een bovenliggende wet of luchtvaart verdrag nooit rekening heeft gehouden met kleine drones en dat er daardoor -voor drones- ineens volstrekt kolderieke maatregelen van toepassing blijken te zijn.
Het goede nieuws: als een rechter van mening is dat de wetgever een (complex) potje van onderdelen van de wet en regelgeving heeft gemaakt dan zal hij het een overtreder niet zwaar aanrekenen als hij daar vooraf geen weet van had en/of als hij de betreffende regels overtreed. In veel gevallen leidt een uitspraak wel tot meer duidelijkheid maar wordt er geen straf uitgedeeld. Als je redelijkerwijs had kunnen weten dat iets niet mocht, dan ben je gewoon de Sjaak als je de wet en regelgeving overtreed.
Dan moeten er wel voldoende handhavers zijn die de wet en regelgevingen daadwerkelijk begrijpen en ook handhaven. Drone wet en regelgeving wordt op dit moment nog nauwelijks gehandhaafd. Is ook niet echt vreemd; er werken op dit moment 12 mensen bij de nationale luchtvaartpolitie die zowel moeten toezien op de grote commerciële luchtvaart, militaire luchtvaart, hete luchtballonen, cesna-vliegers, micro-lights en drones. Van de 30.000 drones tot 4 kg die in nu in Nederland in de rondte vliegen kregen dit jaar ook maar een handjevol vliegers een boete. Dit was echt niet omdat drone vliegers allemaal zulke nette mensen zijn die zich altijd aan de regels houden.
Ook IL&T is tot het inzicht gekomen dat het handhaven van drone wet en regelgeving een hele andere tak van sport is dan het toezicht houden op de geldigheid van de vergunningen/ontheffingen van de Boeings van KLM die keurig op het vliegveld staan te wachten op hun periodieke keuring. Sinds kort mogen dus ook andere officiële lieden (politie, BOA’s, agentschap telecom, hulpdiensten, etc) zich bezig houden met de handhaving van drone wet en regelgeving. De nieuwe handhavers moeten veel meer wetten kennen als alleen die voor drones. Zij kennen de complex drone wet en regelgeving nog niet echt goed en het is ook niet te verwachten dat dit de aankomende jaren gaat veranderen (daarvoor is de “kerstboom van vliegregels” zoals IL&T het noemt, ook te complex). Dat laat onverlet dat de kans dat zakelijke en recreatieve drone vliegers met sommige overtredingen weg kunnen komen, de aankomende tijd drastisch zal afnemen.
Waar ik eerst nog begreep dat het verschil tussen een zakelijke en recreatieve vlucht draaide of er iemand (direct of indirect) baat had bij de vlucht, heeft IL&T me gisteren uitgelegd dat het een stuk genuanceerder is. Als je in opdracht voor een derde of voor de eigen onderneming een drone vlucht uitvoert dan is dat geen recreatieve vlucht. Als je luchtopnames met een drone maakt en deze op internet publiceert, waarbij je het redelijk aannemelijk kan maken dat je dit puur als hobby doet/deed (en dus niet in opdracht van een ander), dan is het een recreatieve vlucht. Als je drone-diensten aan derden aanbiedt op internet dan werk je waarschijnlijk in opdracht en dan is het niet onredelijk om aan te nemen dat je sommige vluchten zakelijk deed. De Senior Inspecteur van IL&T gaf gisteren als voorbeeld: “als jij het aannemelijk kan maken dat het jouw hobby is om bouwterreinen vanuit de lucht te fotograferen dan zal IL&T niet zonder meer gaan stellen dat het zakelijke vluchten betreft. Als uit onderzoek of andere onderhanden informatie blijkt dat je de foto's toch in opdracht hebt gemaakt, dan is het wel degelijk een zakelijke vlucht en dan zijn ook alle zakelijke regels van toepassing”.
SAMENVATTEND: Een ROC-Light piloot mag een heleboel dingen niet meer, die hij als Hobby piloot nog wel mocht of waar de beperkingen voor een ROC-Light vlieger vele malen groter zijn als voor een hobbypiloot. De Extra kosten waar een ROC-Light vlieger mee te maken krijgt (t.o.v. een hobbypiloot) zijn grofweg duizend euro eenmalig en vijfhonderd tot achthonderd euro per jaar (voor de zakelijke WA verzekering en verlengingen van vergunningen/ontheffingen). Een ROC-Light piloot mag maar 1 ding meer dan een hobbypiloot, en dat is het uitvoeren van zakelijke vluchten (voor zichzelf of voor derden) binnen de beperkingen die voor ROC-Light vluchten gelden.
De beperkingen voor een ROC-Light vlucht zijn zodanig dat je verdomd weinig nuttige drone diensten aan een derde kan aanbieden. Luchtopnames (van eigendommen) van derden mogen immers niet gemaakt worden op een afstand van minder dan 50 meter vanaf (het eigendom van) die derde. Daarnaast mag de drone maar max 50 meter hoog en max 100 meter ver waardoor je bijvoorbeeld op het open water ook niet echt veel kan (achter een surfer aan vliegen bijv). Als je een ontheffing/vergunning zou kunnen krijgen om om de beperkingen heen te kunnen dan zou er nog wat hoop zijn voor degene die met een ROC-Light een boterham wil verdienen met de drone. Deze mogelijkheid bestaat nu echter nog niet. Met uitzondering van een enkeling die een niche vindt en zich daarin specialiseert, zie ik het uiterst somber in voor de zakelijke interessante mogelijkheden met een ROC-Light vergunning.
CONCLUSIE: Ik heb dan ook voor mezelf besloten dat ik het ingezette ROC-Light pad niet door ga zetten. Ik zet mijn geregistreerde Inspire-1 plus de bijbehorende Osmo, Zenmuse-Z3 en andere accessoires te koop. Als ik er nog een redelijk bedrag voor terug krijg dan gaat de Inspire kit weg. Als men niet bereid is om mij een redelijk bedrag te betalen dan houd ik de kit voor mezelf. Ik heb ook nog een MavicPro die ik -denk ik- voor merendeel van de recreatieve vluchten ga gebruiken, puur omdat je dat ding zo makkelijk mee kan nemen (als hobbyist heb ik toch ook geen hoogstaande cinematische eisen die ik niet met een Mavic zou kunnen invullen). Met de nieuwe uitleg van IL&T mag ik bijna alles wat ik wou doen, als hobbyist ook doen. Ik moet alleen afstand nemen van mijn plan om op verzoek (lees: in opdracht) luchtopnames te maken.
Voordat ik het ROC-Light vergunning kan aanvragen zou ik eerst nog een ontheffing moeten aanvragen voor het Speciaal Bewijs van Luchtvaardigheid (S-BVL) en zou ik een zakelijke WA verzekering moeten afsluiten die ook dekking biedt i.g.v. kaping. De kosten die ik nu nog zou moeten maken om alles voor elkaar te krijgen bedragen nog grofweg achthonderd euro (bovenop de driehonderd euro die ik nu al betaald heb) voor dit jaar en 400 euro voor ieder volgend jaar. Daarnaast moet ik er dan ook nog flink wat tijd in stoppen. Ik weet nu ondertussen veel meer van wat er wel/niet kan en mag, dan toen ik aan het ROC-Light traject begon.
Alvorens weer een paar honderd euro extra te investeren vondt ik tijd om eerst de balans weer eens op te maken tussen de verwachte kosten en baten van de ROC-Light. Bij deze mijn afwegingen...
Met een ROC-Light vergunning mogen zakelijke vluchten voor derden uitgevoerd worden, maar dan wel met een aantal additionele beperkingen ten opzichte van de regeling modelvliegen waar ik me nu als hobbypiloot aan te houden heb. Voor deze additionele beperkingen kan geen ontheffing verkregen worden bij een ROC-Light vergunning (bij een Full-ROC kan dit wel).
Bij een ROC-Light vlucht mag de drone niet hoger dan 50 meter boven grond/water vliegen en mag deze niet verder dan 100 meter van de piloot verwijderd zijn. De piloot moet de drone tijdens de hele vlucht in zicht houden (VLOS). De drone moet tenminste 50 meter afstand houden van o.a. gebieden met aangesloten bebouwing, mensen, kunstobjecten, havengebieden, industrieterreinen, wegen, vaarwegen, voertuigen en vaartuigen. ROC-Light vliegers mogen (net als hobbypiloten) niet in Controlled Airspace (CTR) en binnen een straal van 3 km rondom een helipad met hun drone vliegen. Er mag alleen tijdens daglicht (van een kwartier voor zonsopgang tot een kwartier na zonsondergang) met een drone gevlogen worden.
Een hobbypiloot mag (nu nog) 120 meter hoog en mag net zo ver als hij wil zolang hij de drone (zonder hulpmiddelen) in zicht houdt. In praktijk kan je een gemiddelde drone op 350-500 meter (afhankelijk van de weersomstandigheden) goed in zicht houden. Waar een ROC-Light vlieger horizontaal tenminste 50 meter afstand moet houden, mag een hobbypiloot er vaak alleen niet boven vliegen.
Er zijn nog een flink aantal grijze gebieden waar de wet en regelgeving (voor zowel zakelijke als recreatieve drone vluchten) gewoon nog niet eenduidig in is. Voorbeeld: wat wordt bedoeld met "boven gebieden met aaneengesloten bebouwing”? Hoe groot zijn die gebieden gedefinieerd? In welke regeling voor modelvliegers, of daar bovenliggende wet, staan deze minimale veiligheidsmarges dan? De overheid blijkt per ministerie eigen definities te hanteren en het leuke van drones is dat deze binnen de aandachtsgebieden (en dus de definities) van meerdere ministeries valt waaronder IM, AZ, EZ, DEF, VJ, FIN. Zo is een “kunstwerk” bijvoorbeeld bij ieder ministerie anders gedefinieerd. In deze gevallen kan je vaak alleen via een proef proces uitvinden wat de wetgever nu echt bedoelde.
De kans is groot dat een bovenliggende wet of luchtvaart verdrag nooit rekening heeft gehouden met kleine drones en dat er daardoor -voor drones- ineens volstrekt kolderieke maatregelen van toepassing blijken te zijn.
Het goede nieuws: als een rechter van mening is dat de wetgever een (complex) potje van onderdelen van de wet en regelgeving heeft gemaakt dan zal hij het een overtreder niet zwaar aanrekenen als hij daar vooraf geen weet van had en/of als hij de betreffende regels overtreed. In veel gevallen leidt een uitspraak wel tot meer duidelijkheid maar wordt er geen straf uitgedeeld. Als je redelijkerwijs had kunnen weten dat iets niet mocht, dan ben je gewoon de Sjaak als je de wet en regelgeving overtreed.
Dan moeten er wel voldoende handhavers zijn die de wet en regelgevingen daadwerkelijk begrijpen en ook handhaven. Drone wet en regelgeving wordt op dit moment nog nauwelijks gehandhaafd. Is ook niet echt vreemd; er werken op dit moment 12 mensen bij de nationale luchtvaartpolitie die zowel moeten toezien op de grote commerciële luchtvaart, militaire luchtvaart, hete luchtballonen, cesna-vliegers, micro-lights en drones. Van de 30.000 drones tot 4 kg die in nu in Nederland in de rondte vliegen kregen dit jaar ook maar een handjevol vliegers een boete. Dit was echt niet omdat drone vliegers allemaal zulke nette mensen zijn die zich altijd aan de regels houden.
Ook IL&T is tot het inzicht gekomen dat het handhaven van drone wet en regelgeving een hele andere tak van sport is dan het toezicht houden op de geldigheid van de vergunningen/ontheffingen van de Boeings van KLM die keurig op het vliegveld staan te wachten op hun periodieke keuring. Sinds kort mogen dus ook andere officiële lieden (politie, BOA’s, agentschap telecom, hulpdiensten, etc) zich bezig houden met de handhaving van drone wet en regelgeving. De nieuwe handhavers moeten veel meer wetten kennen als alleen die voor drones. Zij kennen de complex drone wet en regelgeving nog niet echt goed en het is ook niet te verwachten dat dit de aankomende jaren gaat veranderen (daarvoor is de “kerstboom van vliegregels” zoals IL&T het noemt, ook te complex). Dat laat onverlet dat de kans dat zakelijke en recreatieve drone vliegers met sommige overtredingen weg kunnen komen, de aankomende tijd drastisch zal afnemen.
Waar ik eerst nog begreep dat het verschil tussen een zakelijke en recreatieve vlucht draaide of er iemand (direct of indirect) baat had bij de vlucht, heeft IL&T me gisteren uitgelegd dat het een stuk genuanceerder is. Als je in opdracht voor een derde of voor de eigen onderneming een drone vlucht uitvoert dan is dat geen recreatieve vlucht. Als je luchtopnames met een drone maakt en deze op internet publiceert, waarbij je het redelijk aannemelijk kan maken dat je dit puur als hobby doet/deed (en dus niet in opdracht van een ander), dan is het een recreatieve vlucht. Als je drone-diensten aan derden aanbiedt op internet dan werk je waarschijnlijk in opdracht en dan is het niet onredelijk om aan te nemen dat je sommige vluchten zakelijk deed. De Senior Inspecteur van IL&T gaf gisteren als voorbeeld: “als jij het aannemelijk kan maken dat het jouw hobby is om bouwterreinen vanuit de lucht te fotograferen dan zal IL&T niet zonder meer gaan stellen dat het zakelijke vluchten betreft. Als uit onderzoek of andere onderhanden informatie blijkt dat je de foto's toch in opdracht hebt gemaakt, dan is het wel degelijk een zakelijke vlucht en dan zijn ook alle zakelijke regels van toepassing”.
SAMENVATTEND: Een ROC-Light piloot mag een heleboel dingen niet meer, die hij als Hobby piloot nog wel mocht of waar de beperkingen voor een ROC-Light vlieger vele malen groter zijn als voor een hobbypiloot. De Extra kosten waar een ROC-Light vlieger mee te maken krijgt (t.o.v. een hobbypiloot) zijn grofweg duizend euro eenmalig en vijfhonderd tot achthonderd euro per jaar (voor de zakelijke WA verzekering en verlengingen van vergunningen/ontheffingen). Een ROC-Light piloot mag maar 1 ding meer dan een hobbypiloot, en dat is het uitvoeren van zakelijke vluchten (voor zichzelf of voor derden) binnen de beperkingen die voor ROC-Light vluchten gelden.
De beperkingen voor een ROC-Light vlucht zijn zodanig dat je verdomd weinig nuttige drone diensten aan een derde kan aanbieden. Luchtopnames (van eigendommen) van derden mogen immers niet gemaakt worden op een afstand van minder dan 50 meter vanaf (het eigendom van) die derde. Daarnaast mag de drone maar max 50 meter hoog en max 100 meter ver waardoor je bijvoorbeeld op het open water ook niet echt veel kan (achter een surfer aan vliegen bijv). Als je een ontheffing/vergunning zou kunnen krijgen om om de beperkingen heen te kunnen dan zou er nog wat hoop zijn voor degene die met een ROC-Light een boterham wil verdienen met de drone. Deze mogelijkheid bestaat nu echter nog niet. Met uitzondering van een enkeling die een niche vindt en zich daarin specialiseert, zie ik het uiterst somber in voor de zakelijke interessante mogelijkheden met een ROC-Light vergunning.
CONCLUSIE: Ik heb dan ook voor mezelf besloten dat ik het ingezette ROC-Light pad niet door ga zetten. Ik zet mijn geregistreerde Inspire-1 plus de bijbehorende Osmo, Zenmuse-Z3 en andere accessoires te koop. Als ik er nog een redelijk bedrag voor terug krijg dan gaat de Inspire kit weg. Als men niet bereid is om mij een redelijk bedrag te betalen dan houd ik de kit voor mezelf. Ik heb ook nog een MavicPro die ik -denk ik- voor merendeel van de recreatieve vluchten ga gebruiken, puur omdat je dat ding zo makkelijk mee kan nemen (als hobbyist heb ik toch ook geen hoogstaande cinematische eisen die ik niet met een Mavic zou kunnen invullen). Met de nieuwe uitleg van IL&T mag ik bijna alles wat ik wou doen, als hobbyist ook doen. Ik moet alleen afstand nemen van mijn plan om op verzoek (lees: in opdracht) luchtopnames te maken.